ทีมวิจัยจากภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ ศิลปากร นำทีมโดย รองศาสตราจารย์ ดร. กนกอร ระย้านิล และ ดร.ยุพา ปู่แตงอ่อน ร่วมงานกับ รองศาสตราจารย์ ดร. กิตติพงศ์ ไชยนอก จากสาขาเทคโนโลยีวัสดุและสิ่งทอ นางสาวเกณิกา คชสารทอง (นักศึกษาระดับปริญญาเอกภาควิชาเคมี) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ดร.ศักดิ์ชัย หลักสี่ จากศูนย์วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีนิวเคลียร์ และ ศาสตราจารย์ ดร. มงคล สุขวัฒนาสินิทธิ์ จากภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ค้นพบ supramolecular-organic framework (SOF) ที่เกิดจากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติในกลุ่ม ลาโนสแตน ไตรเทอร์พีน (lanostane triterpene) ซึ่งแยกได้จากพืชใบเบี้ยวด้ามขวาน (Miliusa sessilis) ที่พบในประเทศไทย
สำหรับ supramolecular-organic frameworks (SOFs) คือ โครงสร้างที่สร้างขึ้นจากโมเลกุลอินทรีย์ที่เชื่อมต่อกันด้วยแรงดึงดูด เช่น พันธะไฮโดรเจน หรือ การดึงดูดด้วยแรง Van der Waals สำหรับ SOFs มักถูกใช้ในงานวิจัยด้านเคมีและวัสดุศาสตร์ เนื่องจากมีคุณสมบัติที่น่าสนใจ เช่น ความสามารถในการปรับเปลี่ยนโครงสร้างได้ง่าย มีช่องว่างภายในที่เหมาะสำหรับการดูดซับหรือจัดเก็บสารต่างๆ เช่น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) หรือมีเทน (CH₄) สามารถใช้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาในกระบวนการทางเคมี หรือ ใช้ในการพัฒนาแบตเตอรี่หรืออุปกรณ์ที่ต้องการการจัดเก็บพลังงาน
ผลของโครงการวิจัยนี้ ถือเป็นต้นแบบในการศึกษาคุณสมบัติของ supramolecular-organic frameworks (SOFs) ที่เกิดจากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ซึ่งโครงสร้างของสารอินทรีย์ที่มีหมู่ hydroxy จะมีความยืดหยุ่นของรูปทรงซึ่งมีความสำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพในการสังเคราะห์ SOF ที่มีเสถียรภาพทางจลนศาสตร์ อาจนำไปสู่การพัฒนา SOFs ที่มีน้ำหนักเบาและเหมาะสมในการใช้งานต่างๆ เช่น การส่งยาระบบนาโน, การดูดซับโมเลกุล, การรู้จำ, การแยกสาร, และการใช้งานทางชีวภาพอื่นๆได้
งานวิจัยชิ้นได้รับการตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติ CrystEngComm (Impact Factor 2023 = 2.6, Q2) ใน หัวข้อ “Structure features of a supramolecular organic framework self-assembled from a chiral natural compound” เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน 2567 ที่ผ่านมา โดยผลงานวิจัยได้รับการคัดเลือกให้ลง Inside Cover ของวารสาร CrystEngComm ฉบับ 27(3) ปี 2025 อีกด้วย ภาควิชาเคมี ขอแสดงความยินดีกับทีมวิจัยมา ณ โอกาสนี้
สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ : https://pubs.rsc.org/…/articlelanding/2025/ce/d4ce01008f
